De illusie van privacy & 10 gratis tips en tools om jezelf te beschermen
Ivan Jans
Laten we eerst een onderscheid maken tussen je persoonlijke privacy en je bedrijf. Je bedrijf moet zo gekend en zichtbaar mogelijk zijn online, want dan zal je veel beter gezien en gevonden door potentiële klanten. Maar per hoe zit het met je persoonlijke privacy? Grote kans dat je daar net zo min mogelijk van wilt delen online. Wat is nu eigenlijk the big deal met die privacy?
Zodra je online en elektronisch actief bent, is er van privacy geen sprake meer. Je internet-provider en onze overheid kunnen bijvoorbeeld altijd achterhalen welke sites je hebt bezocht op welk tijdstip. Je bank weet welke betalingen je doet en hoeveel geld jij dus in beheer hebt. Je mobiele-provider weet precies wie jij belt, wanneer je dat doet en hoe lang. De fabrikant van je smartphone weet precies waar jij zit, wie je belt, wie jij bent en wat jou interesseert. Dit zijn slechts enkele voorbeelden van de privacy waarvan we het ondertussen "normaal" vinden dat we die niet meer hebben.
Maar daar stopt het niet. Websites installeren cookies op je computer die gegevens over je verzamelen en doorsturen naar de beheerder(s) van die cookies. Zo weet Facebook bijvoorbeeld welke sites je bezoekt, waar je naar zoekt en wie je vrienden zijn. Als je ooit een foto hebt gepost op Facebook via je smartphone, heb je hen zelfs toestemming gegevens om in je fotoalbum te kijken. Die verzamelde gegevens worden doorverkocht aan bedrijven die dit vervolgens voor commerciële doeleinden gebruiken. U mag zich terecht de vragen stellen: Hoe is het zo ver kunnen komen?
We hebben onze privacy ingeruild voor comfort
We kunnen gerust nog steeds naar de lokale bibliotheek gaan om daar informatie op te zoeken over een bepaald onderwerp, maar we gebruiken daar nu liever Google voor. Google komt op zijn beurt dan te weten dat ik (Emiel Jans uit Lanaken met IP-nummer xxxx) op zoek ben naar informatie rond dat onderwerp. Zo weet Google dat het gerichte advertenties omtrent dat onderwerp naar mij kan sturen, en dat de kans dus groter is dat ik daar op zal klikken.
Zo kunnen we bijvoorbeeld ook een wegenatlas in de auto leggen om zelf onze route uit te stippelen van A naar B, maar het is veel comfortabeler om een GPS te gebruiken. Het gevolg is wel dat het bedrijf achter die GPS precies weet waar we naartoe gaan en wanneer we onderweg zijn. Zelfs als je de GPS niet gebruikt. WhatsApp en Gmail zijn handige gratis diensten die op alle toestellen werken, maar op hun beurt de inhoud van al onze berichten en mails scannen en analyseren om te weten te komen wat ons interesseert en bezig houdt. Handig is de stembediening van Samsung en Google om bijvoorbeeld je tv te bedienen, maar tegelijk worden alle gesprekken systematisch opgenomen en geanalyseerd om meer te weten te komen over jouw interesses etc. Niets mis met al die losstaande analyses van onze handelingen zou je denken? Tot je het totale plaatje bekijkt.
Al deze verzamelde gegevens creëren een digitale identiteit. De persoon die jij bent als je denkt dat niemand met je mee kijkt. Bedrijven en organisaties achter deze data kennen je beter dan dat de mensen in je "inner circle" jou kennen. De ongefilterde versie van jezelf. En die gegevens worden wereldwijd verkocht aan allerlei partijen. Ik hoor u al denken: Waarom zijn we hier niet tegen beschermd? Dat zijn we zeker, maar de regelgevers zijn gebonden aan een land, terwijl het internet wereldwijd is. Daarnaast zijn verbetering en verandering een traag proces.
Het is met andere woorden belangrijk om zelf actie te ondernemen en je privacy te beschermen.
1. Maak regelmatig je computer schoon
Websites installeren cookies die je gegevens verzamelen en info doorsturen naar de beheerder(s) van die cookies. Meestal (sites uit de benelux) dienen ze om de website gebruiksvriendelijker te maken. Maar vaak (buitenlandse websites) stopt het daar niet bij en blijven ze je hele doen en laten doorsturen. Bovendien zorgen al die cookies er na een tijd voor dat je computer veel trager gaat. Regelmatig alles wissen is dus de boodschap. Download hier gratis CCleaner om dit voor je te doen.
2. Gebruik Google Chrome als browser
Hij is bewezen sneller en veiliger dan de rest. Het is niet voor niets de populairste browser van het moment. Bovendien kan je makkelijk instellingen wijzigen en extensies toevoegen. Het is wat mij betreft ook de meest gebruiksvriendelijke. Hier kan je hem gratis downloaden.
3. Maak gebruik van je incognitobrowser
Je incognitobrowser is hetzelfde als je normale browser, maar dan anoniem. Die kan je aanzetten door ctrl+shift+n in te toetsen op je toetsenbord. Als je dat venster na je online sessie weer sluit worden je geschiedenis, cookies, zoekopdrachten enz betreffende die sessie automatisch van je computer verwijderd. Meer info door Google zelf kan je hier terugvinden.
4. De zoekmachine Duck Duck Go
Deze doet precies wat het belooft: Online zoekopdrachten uitvoeren zonder meer. Hij installeert helemaal niets op je computer, weet niet wie je bent of wat je voorkeuren zijn. En zal dus ook je data niet gebruiken of verkopen aan andere bedrijven. Je krijgt met andere woorden de meest neutrale objectieve zoekopdrachten online. Er bestaan ook apps om te downloaden op iPhone- en Android- toestellen. Hier kan je alleszins zelf starten met zoeken online.
5. Geef advertenties en pop-ups geen kans
Advertenties en pop-ups zijn vervelend en gevaarlijk. Die pop-ups zijn ook mini-websites die cookies installeren zonder je medeweten en moeten dus zo veel mogelijk vermeden worden. De Google chrome-gebruikers kunnen hier de bekende gratis pop-up blokker ABP installeren.
6. Check regelmatig of je accounts nog veilig zijn
Vaak weet je zelf niet eens dat je account werd gehackt. Een slimme hacker of organisatie kan op die manier jouw account(s) gebruiken om bijvoorbeeld mails en spam uit te sturen. Er worden online lijsten bijgehouden van gehackte accounts. Zo kan je weten of jouw email of social media nog veilig zijn. Hier kan je een artikel vinden met meer info over die lijst met gehackte accounts.
7. Beveilig uw Google, Facebook, Twitter en LinkedIN accounts met sms-verificatie
Iemand die je wachtwoord heeft kan altijd in je account? Niet als je een extra beveiliging hebt. Je kan bij zowat alle grote jongens een 2-factor authentificatie activeren. Dit wil zeggen je een sms ontvangt als je wilt inloggen via een toestel wat je nog niet eerder hebt gebruikt. Check dit artikel met de nodige info om je accounts te beveiligen.
8. Gebruik een VPN-tunnel om anoniem te surfen
Als je online bent laat je overal sporen achter met jouw IP-adres. Dat zijn feitelijk de adresgegevens van jouw computer. Op basis van die collectieve gegevens kan men dus te weten komen waar jij actief bent en wat jouw interesses zijn. Daarnaast kunnen streamingdiensten zoals YouTube en Nethflix zien waar jij bent en welke video's beschikbaar zijn in jouw land. Daar ga je vanaf nu geen last meer van hebben. Download hier gratis de VPN-tool van Betternet om anoniem te surfen.
9. Gebruik verschillende wachtwoorden
De kans is groot dat je een wachtwoord "herbruikt" voor een andere account. Makkelijk om te onthouden, maar tegelijk heel gevaarlijk. Want als 1 account gehackt wordt zullen er snel anderen volgen. Gebruik daarom combinaties van speciale tekens, cijfers en hoofdletters. Zo is de kans veel kleiner om gehackt te worden.
10. Controleer de privacy-settings van je accounts
We kunnen een hele boom opzetten over privacy, maar het feit is dat veel mensen hun hele leven zomaar online zetten en niet nadenken wie dit allemaal kan zien. Je kan bijvoorbeeld in de privacy instellingen van Facebook aangeven in welke mate je profiel afgeschermd is voor de rest van de wereld. Het blijft me verbazen hoeveel mensen hun account openbaar hebben staan of niet de moeite doen om aan te duiden of iemand een "kennis" of een "vriend" is. Je hoeft in veel gevallen geen hacker te zijn om aan gevoelige info te komen. Zoals iemand in de onderstaande video plots beseft: "Ahh da's kwee nie hoe eng".